Khi mang bầu, mình đã bắt đầu tìm kiếm và chọn sách cho Tuệ An. Tưởng đơn giản, nhưng thực sự cũng khiến mình phải đau đầu, đúng không các mẹ? Với việc làm mẹ lần đầu, mình không biết con sẽ thích đọc gì và sách nào phù hợp với con. Để giải quyết vấn đề này, mình đã mua cuốn sách “Đọc Ehon cho bé” của tác giả Nguyễn Thị Thu để nghiên cứu.
Sau khi dành thời gian tìm hiểu và trải nghiệm thực tế, mình đã tổng hợp một số lưu ý để các mẹ tham khảo, giúp chúng ta tự tin hơn trong việc chọn sách và đọc sách cho con các mẹ nhé.
1. Giai đoạn 0-3 tháng tuổi:
Chú ý khi chọn sách:
Thị giác của con chưa phát triển hoàn thiện, con mới nhìn gần khoảng 20-30cm và chưa nhìn được màu sắc, bố mẹ nên cho con xem tranh mầu đen trắng với độ tương phản cao để kích thích thị giác.
Hình ảnh thị lực của con giai đoạn 0-1 tuổi:
Tuy nhiên từ khi mới chào đời, thính giác của con đã phát triển mạnh mẽ, vì vậy con rất thích nghe bố mẹ đọc sách. Ở giai đoạn này, con chủ yếu tiếp nhận thông tin qua tai vì mắt bé chưa nhìn rõ. Do đó, bố mẹ nên ưu tiên chọn những cuốn sách có âm thanh vui tai, có giai điệu, vần điệu dễ nghe để bé hứng thú hơn, như bộ sách ehon "Moi Moi", "Cáo Ken", các sách thơ, hay đồng dao dành cho bé ...
Chú ý khi đọc sách cho con:
Giai đoạn này, trẻ chủ yếu nằm nghe một cách thụ động. Nhiều bố mẹ có thể cảm thấy việc đọc sách cho trẻ không mang lại kết quả ngay lập tức và có phần nhàm chán nên đã không bắt đầu hoặc không kiên trì đọc cho con ở giai đoạn này. Tuy nhiên, đây lại là thời kỳ quan trọng để xây dựng thói quen yêu sách sau này của con. Khi con lớn hơn, việc nghe âm thanh quen thuộc từ những cuốn sách bố mẹ đọc ngay từ khi mới sinh sẽ tạo nên sự thích thú và gắn bó đặc biệt với sách. Nếu bố mẹ không kiên trì đọc ở giai đoạn này có thể chỉ vài tháng sau khi con ham vận động và khám phá thế giới, việc đọc sách cho con sẽ gặp khó khăn hơn. Các mẹ có thể chia nhỏ thời gian đọc và chọn sách mà bản thân thích để bớt cảm giác nhàm chán nhé.
Với mình, đây là giai đoạn mình rất chăm chỉ đọc sách cho An, vì mình hiểu rằng nếu cố gắng từ bây giờ, An sẽ hình thành tình yêu với sách từ sớm một cách dễ dàng. Khi con lớn lên, dù bắt đầu ham thích vận động, ham thích khám phá thế giới xung quanh, con vẫn sẽ có một tình yêu đặc biệt với sách, dành thời gian cho sách, cũng như giữ được thói quen đọc sách sau này.
2. Giai đoạn từ 3 đến 8 tháng tuổi:
Chú ý khi chọn sách:
Đây là giai đoạn thị giác của con bắt đầu phát triển mạnh, Mắt con dần phân biệt và thích thú với màu sắc, để kích thích thị giác cho con bố mẹ nên cho con xem nhiều tranh kích thích thị giác có màu sắc với màu tương phản cao.
Giai đoạn này bố mẹ vẫn đọc tiếp cho con những cuốn sách có âm thanh vui tai, nhịp điệu, âm vần dễ nghe ở giai đoạn trước như bộ sách ehon : Moi Moi, Cáo Ken, thơ và đồng giao cho bé… Bố mẹ có thể đọc thêm cho con một số cuốn sách có tranh to, rõ nét như bộ “Ai ở sau lưng bạn thế”, hoặc những bộ “Từ điển hình ảnh”… sẽ thu hút thêm sự chú ý của con bởi những bức tranh to, nhiều màu sắc tương phản cao.
Chú ý khi đọc sách:
Đây là giai đoạn trẻ phát triển nhiều kỹ năng khám phá thế giới xung quanh. Trẻ bắt đầu biết lẫy, cầm nắm và có thể ngồi dựa vào bố mẹ. Một hoạt động quen thuộc ở giai đoạn này là trẻ thường đưa mọi thứ vào miệng để khám phá.
Nếu con có thói quen vơ sách vào miệng trong giờ đọc, bố mẹ đừng quá lo lắng. Đây chỉ là cách trẻ tìm hiểu về chất liệu và hình dạng của sách. Để con khám phá an toàn, mẹ có thể chọn những cuốn sách bìa cứng, vừa bền vừa phù hợp cho trẻ nhỏ. Sau khi đã thỏa mãn việc khám phá bằng miệng, bé sẽ quay lại tập trung nghe mẹ đọc sách.
Giai đoạn này, việc đọc sách với con vẫn khá dễ dàng vì bé chưa quá hiếu động, nên bố mẹ hãy tranh thủ đọc thật nhiều sách cho con nhé.
3. Giai đoạn 8-12 tháng tuổi:
Chú ý khi chọn sách:
Đây là giai đoạn bé rất nhạy cảm với các hoạt động vận động như trườn, bò và tập đi, nên bé thường hứng thú khám phá thế giới xung quanh hơn là ngồi yên để nghe mẹ đọc sách. Để thu hút bé, bố mẹ hãy ưu tiên đọc cho con những bộ sách tương tác, vừa giúp bé đọc sách, vừa tạo các hoạt động chơi cùng để thu hút bé hơn.
Các mẹ có thể tham khảo một số bộ sách ehon như: "Giờ chơi của bé", "Cùng chơi trốn tìm", "Thân gửi Sở thú"…
Chú ý khi đọc sách:
Bố mẹ hãy hiểu rằng, ở giai đoạn này, việc bé mất tập trung, không chịu ngồi yên để nghe đọc sách là hoàn toàn bình thường. Nếu bé không chú ý hoặc không ngồi im nghe, bố mẹ đừng nản lòng nhé. Điều quan trọng là vẫn duy trì thói quen đọc sách cho con. Bố mẹ có thể vừa đọc vừa để bé chơi quanh đó, chỉ cần bé nhìn vào tranh một vài giây hoặc lướt mắt qua một chút. Hãy cố gắng sử dụng thật nhiều năng lượng và sự sáng tạo để thu hút bé các mẹ nhé.
Ở giai đoạn này, có những lúc bé chỉ thích lật sách liên tục. Bố mẹ hãy để bé thoải mái lật, vì mọi sự tương tác với sách đều là cách đọc sách của con. Cũng có khi bé thích cắn hoặc xé sách, và điều này không có nghĩa là bé không trân trọng sách. Khi thấy bé làm vậy, bố mẹ đừng quá nghiêm khắc hay ngừng đọc sách cho con nhé! Đây chính là lúc thích hợp để chọn những cuốn sách bìa cứng, hoặc thậm chí để bé xé rồi cùng nhau dán lại. Hãy xem đó như một kỷ niệm đẹp trong hành trình khám phá sách của bé. Việc "xé sách" cũng là một hình thức tương tác, và giai đoạn này sẽ nhanh chóng qua đi bé sẽ lại tiếp tục ngồi ngoan ngoãn nghe mẹ đọc sách thôi ạ.
Bé Tuệ An nhà mình có thể do mẹ đọc sách cho con nhiều ngay từ khi mới sinh, tình yêu đọc sách của con đã quá lớn nên giai đoạn này hai mẹ con vượt qua cũng rất dễ dàng. Nên các mẹ cố gắng kiên trì đọc sách cho con nhé rồi đến một ngày mẹ không đọc sách cho con sẽ khóc huhu đồi mẹ đó ạ - Đó sẽ là những ngày chúng ta biết rằng chuẩn bị có một “con ong chăm chỉ đọc sách” trong gia đình mình.
4. Các mẹ hãy thận trọng để phân biệt sách chuẩn của nhà xuất bản và sách lậu ở ngoài thị trường.
Khi mới bắt đầu tìm mua sách cho con, mình đã cảm thấy bối rối khi thấy giá sách giữa các nhà bán hàng chênh lệch nhau khá lớn, có khi lên tới gấp 2 hoặc gấp 3 lần. Để tìm hiểu rõ hơn về sự khác biệt này, mình quyết định mua một bộ sách “Ai ở sau lưng bạn thế” từ một hội nhóm với giá rẻ và một bộ từ nhà xuất bản chính thống. Khi cầm hai bộ sách trên tay, mình mới biết rằng trên thị trường có một loại sách giá rẻ gọi là “sách lậu”.
Sách lậu thường được in ấn không qua kiểm soát chất lượng, dẫn đến việc sử dụng giấy mỏng, chất lượng in kém, màu sắc không đồng đều (có khi quá nhạt, có khi quá đậm), và thậm chí còn mắc lỗi chính tả hoặc sai nội dung so với bản gốc.
Vì vậy, các mẹ hãy chú ý khi chọn sách cho con nhé! Một bộ sách đẹp sẽ mang lại trải nghiệm đọc tuyệt vời hơn rất nhiều. Khi con đã quen với những sản phẩm chất lượng, bé sẽ phát triển con mắt thẩm mỹ tốt hơn, kỹ tính hơn từ đó có thể tạo ra nhiều điều chất lượng trong cuộc sống. Đây là quan điểm của mình, nên mình luôn ưu tiên chọn những cuốn sách đẹp về mặt thẩm mỹ cho Tuệ An. Hy vọng điều này sẽ nâng cao tính thẩm mỹ và sự tỉ mỉ trong cái nhìn của con sau này.
“Sách giống như một cây đũa phép, những đứa trẻ được đũa phép chạm vào may mắn biết bao. Chúc thật nhiều em bé của chúng ta sẽ được cây đũa phép đó chạm vào các mẹ nhé.”
Mình là Lan Hương mẹ của bé Tuệ An
